Փոքր էինք մենք, իմ քաղաքը երբեք չէր տեղավորվում լեռներում ապրողների ճանապարհներում։ Անդադար ուզում էին լսել քաղաքի մասին, իսկ մենք հմայված իրենց կացարաններով, չտեսի պես կուլ էինք տալիս հողոտ աստիճանները, արեւածաղիկների արտերը, իրենց կեղտոտված դեմքի մաքուր կենցաղը։ Մենք փոքր էինք, մեր երազանքները մոտ էին թվում, քիչ էինք տեղյակ աշխարհից, ավելի համարձակ էինք ընտրում մեր ուղին, կարճ էինք մտածում հաճախ, բայց հասնում էինք մեր ուզածին։ Մեզ համար վիրավորանք էր սուտը, որովհետեւ փոքր էինք մենք, մեզ թվում էր, որ աշխարհում ճիշտն է հաղթողը, մենք վազում էինք փողոցներով` ձեւացնելով, թե արդեն մենք էլ ենք ձուլվել լեռներին, Գրիգը բարձր թքելու ռեկորդներ էր սահմանում, ես տերեւներից ճաշ էի պատրաստում, ընկուզենու տակ նստած քաղում էի դեռ կաթոտ ընկույզներն ու ջարդում, վայելում մատղաշը։ Մենք քաղաք էինք ու չտես, մեզ ներում էին անտեղյակությունը։ Մեզ համար հաճույք էր կովին արտից բերելը, էշին նստելը, սարի երեխեքի հետ խաղալն ու կռվելը, չգիտես, թե խի միշտ ինչ-որ ներքին արժեհամակարգի բախում կար, միշտ հետաքրքրվում էին մեր կենցաղով, հետո՝ «ո՞ւմ է պետք ձեր քաղաքը, սաղ փոշի է, մի սար չկա կովը տանեք», դե մենք հակահարվածը չէինք ուշացնում՝ «կովը պետք է լինի, որ սար պետք լինի»։
Մենք էլ էինք դմբո, իրենք էլ, որովհետեւ տարիներ անց միայն գլխի ընկա, որ դիմացինի կենցաղը ցանկալի է, մինչեւ չապրես դրանում։ Ես ամառների արեւներն էի մաշում լեռներում, լուսիններն էի գլորում կամարաձեւ լեռներով, աստղաթափի պես կոպերս ընկնում էին ներքեւի թարթիչներիս, այդպես օրացույցից պակասում էին արձակուրդի օրերը։
Այդպես էլ չսիրեցի մեր թաղի տղերքին, դրա համար էլ չսիրահարվեցի մեր բակից ոչ մեկին, հիմա գլուխ չեմ գովի, թե շենքիս դիմաց կանգած մի պատանյակ եւ այլն, մտքիս միշտ սարի տղերքի աշխատունակ մանկությունն էր ու մեր թաղի տխմարիկները, որ գնդակի համար էին լացում, իսկ լեռներում աղվեսը մտել էր հավաբուն, այ դա էր լացելու, դե լավ, հանուն արդարության` մեկ-մեկ էլ գնդակի ծակվելը։
Մի քիչ էլ անցավ, ժամանակի օրենքով էլի մեծացա, դատարկվել են սարերը, նոր եմ գլխի ընկել, որ մեր աչքերը մանկության ժամանակ այլ են, կա պարզ ճշմարտություն, երբ տատս էլ չկա, արդեն երկար տարիներ է ասում են, որ էլ չի գալու, նրա հետ չեմ գնալու գոմն ու սարից իջնող լուսնի ներքո տատս աղոթքով չի կթելու կովին, երբ այգում էլ չկա այգի, պապս մենակ է քնում իր սենյակում, գիտեմ, որ թռչնի պես թռած իմ մանկության մեջ ես դարձա այն բացառիկ քաղաքակեց մարդկանցից, ում վաղ տարիքն ունի լեռների բարձրությունն ու սարերի մաքրությունը, կանաչն ունի մարգարիտ, ամառն ունի մանկություն։
Էլի ամառ է, արեւը մտնում է ոսկորներիս մեջ, մեղուն սեր է գողանում ծաղկից, որ մենք թալանենք փեթակը։ Գիժ է կյանքը, հիմա գիտեմ, տարիները քաղաքը մեծացրին իմ մեջ
այնքան, որ լեռների մոտ եմ վազում, որ չխեղդվեմ ներսիս անցուդարձից, գրկում եմ կանաչը, բարձրությունն ու հեռավորությունը, բայց քաղաքն իմ մեջ է ապրում, ճանապարհն է դառնում մտքերիս կացարանը, գուցե տունը իմ։
Շուշանիկ Ասատրյան
Պատմվածքներս կարող ես կարդալ «tvալիք» շաբաթաթերթի համարներում:
Комментарии
Отправить комментарий